BETA: tankstations niet geschikt voor inname van statiegeldflessen
Branchevereniging BETA vindt niet dat tankstations een rol moeten krijgen bij het innemen en verzamelen van statiegeldflessen. De belangenvereniging reageert daarmee op de plannen van staatssecretaris Stientje van Veldhoven, die vorige week liet weten statiegeld op kleine flessen te willen invoeren in 2021. Daarbij is mogelijk ook een rol weggelegd voor tankstations. Volgens BETA is er in de gemiddelde tankshop echter veel te weinig ruimte en ontbreekt het shopmedewerkers aan tijd om deze extra taak erbij te doen.
“Als eerste merken wij op dat een tankstation weliswaar blikjes en flesjes verkoopt, maar dat deze bijna altijd worden meegenomen in de auto om daarin op te drinken – dan wel mee naar huis of elders te nemen. De blikjes of flesjes van ter plekke genuttigde sappen en non-alcoholische dranken worden in altijd aanwezige prullenbakken weggegooid, dan wel later door het personeel van het tankstation verzameld en via gescheiden afval afgevoerd. Van zwerfafval op een tankstation is daardoor geen sprake”, laat voorzitter Ewout Klok weten.
De branchevereniging werd pas in een laat stadium betrokken bij een onderzoek naar de kosten van een systeem om op blikjes en flesjes statiegeld te heffen. In een brief reageert de BETA-voorzitter op een eventuele invoering van statiegeld en de rol die tankstations daar mogelijk bij moeten vervullen.
Volop vraagtekens
De branchevereniging heeft meer bedenkingen. Onder meer over welke flesjes dan moeten worden ingenomen. “Alleen de flesjes die je verkocht hebt? Hoe controleer je dat en wie moet dat doen? Als kassamedewerker op een tankstation heb je het te druk. Je moet diverse afleverautomaten vrijgeven voor de klant, het voorterrein in de gaten houden, je moet van elke klant tot 25 jaar altijd de ID-kaart controleren op leeftijd in verband met de verkoop van tabak. Je moet servicegericht bezig zijn en snel werken in verband met de haast van de automobilist die op doorreis is.”
Volgens BETA is er voor een inname-automaat in de shop bovendien geen plaats in een gemiddeld tankstation. “Ter indicatie: een tankstationshop heeft gemiddeld een oppervlakte van 50 m2, een supermarkt 500 m2. Voor opslag van ingenomen blikjes en flesjes is al helemaal geen plaats in het magazijn van een tankstation dat een hele beperkte oppervlakte heeft.”
Rendement automaat
Daarnaast zet Klok vraagtekens bij het rendement van een automaat. “Dat zal heel klein zijn omdat de meeste bij het tankstation gekochte blikjes of flesjes elders genuttigd worden. Voor het verhelpen van mogelijke storingen van een dergelijk apparaat heeft de medewerker geen tijd en hij of zij kan zijn kassa met nood-/alarmknoppen niet verlaten.”
Staatssecretaris Stientje van Veldhoven liet vorige week weten statiegeld op kleine flessen op z’n vroegst in te willen voeren in 2021. Volgens Van Veldhoven is het heffen van statiegeld op kleinere plastic flessen een goede manier om afval in de openbare ruimte te verminderen en om het recyclen van plastic te stimuleren. Of het plan doorgaat en hoe de praktische uitvoering er in dat geval uit gaat zien, is nog niet duidelijk.
Onderzoek naar effecten
Het huidige statiegeldsysteem in Nederland omvat grote PET-flessen, kleine hervulbare frisdrankflesjes in de horeca en hervulbare bierflesjes. Andere verpakkingen zijn uitgezonderd. In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu deed CE Delft onderzoek naar de kosten en (milieu)effecten van het invoeren van statiegeld voor kleine flesjes en blikjes. Onderzocht werden de jaarlijkse nettokosten van het systeem, bekostiging door niet ingeleverde verpakkingen, uitgespaarde kosten in de huidige systemen, de effecten op zwerfafval en toename van recycling en CO2-besparing.
Op basis van het onderzoek en gesprekken met een groot aantal partijen besloot Van Veldhoven vorige week om statiegeld op kleine plastic flesjes op z’n vroegst in 2021 in te voeren. Ze is niet van plan om ook statiegeld op blikjes te gaan heffen. De staatssecretaris denkt aan een bedrag van 10 tot 15 cent voor flessen tot 1 liter. Alleen als de verpakkingsindustrie er komende twee jaar in slaagt 90 procent van de flesjes te hergebruiken én de sector 70 tot 90 procent van het zwerfafval weet te verminderen, dan gaat de invoering van het statiegeld niet door.
Afvalfonds Verpakkingen
Het Afvalfonds Verpakkingen, dat zal opdraaien voor de kosten van het inzamelen en recyclen, laat weten blij te zijn met de plannen van de staatssecretaris. “Het verpakkend bedrijfsleven is blij met deze gezamenlijke afspraken en steunt deze doelstellingen. Deze gaan we linksom of rechtsom, met of zonder statiegeld, halen. We zetten in op een brede aanpak van zwerfafval, en beginnen met een gerichte aanpak om de doelstellingen te behalen.”
Lees ook:
