Het meest in het oog springende bericht van het jaar was volgens NOVE-directeur Erik de Vries dat in ons land inmiddels meer dan de helft van alle tankstations onbemand is geworden. Het is volgens hem een teken dat de wereld aan het veranderen is. In onderstaande column blikt de NOVE-voorman terug op afgelopen jaar én kijkt hij vooruit naar de toekomst. 

Meest opvallende bericht op TankPro.nl afgelopen jaar was wat mij betreft dat van 7 september, waarin vastgesteld werd dat in Nederland meer dan de helft van alle tankstations onbemand is geworden. Geen verrassend bericht overigens. Veel leden van NOVE die al lange tijd actief waren in dit segment waren ook bezig hun onbemande netwerken uit te breiden. Maar het is wel een teken. Een teken dat de exploitatie van een tankstation niet gered kan worden door een shop of een autowasinrichting. Immers, op de terreinen van gemak en autowassen is ook veel concurrentie ontstaan.

Marges onder druk

Tegelijk staan door de enorme concurrentie op de Nederlandse markt en de prijstransparantie de marges van de brandstoffen onder druk. Dan is een tankstation onbemand exploiteren in veel gevallen, vooralsnog, een rendabele oplossing. De Nederlandse consument is inmiddels ook vertrouwd geraakt met onbemand tanken, hoewel de veiligheidsbeleving op de donkere uren nog wat beter kan heb ik begrepen.

Een volgende bedreiging voor de tankstations met shop is de tabakswetgeving die steeds strakker wordt: naar verwachting zal in 2022 de tabakswaar uit het zicht moeten verdwijnen. Wat is de volgende stap en wat zullen de gevolgen zijn voor de shoprendementen? De meeste exploitanten zullen dit wel weten.

Mix van brandstoffen

Op het gebied van brandstoffen gebeurde er ook veel afgelopen jaar. Zo kwamen er de nodige cng-vulpunten bij. Inmiddels zijn er zo’n 150 locaties, waardoor we nu kunnen spreken van een landelijk dekkend netwerk. Ook kwamen er lng-locaties bij. In de bestaande infrastructuur werd meer (duurzame) biobrandstof bijgemengd. Tegelijk steeg het aantal vol-elektrische auto’s en werd de laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen verbeterd.

Hoewel het aandeel als percentage van het totale wagenpark en verreden kilometers nog bescheiden is, kan het hard gaan met de elektrische voertuigen, zeker nu de doelstelling om CO2-uitstoot terug te brengen met het Parijs-akkoord vergroot is. En laten we duidelijk zijn: oplaadpunten voor elektrische auto’s zijn voor de huidige tankstations niet of nauwelijks een businesscase: opladen gebeurt thuis, op het werk, bij de supermarkt, de sportschool… Kortom, nog maar sporadisch bij tankstations.

Rol van waterstof

Er is echter hoop voor tankstations en brandstofhandelaren en die hoop heet waterstof. Bij veel beleidsmakers staat elektrisch rijden gelijk aan batterij-elektrisch rijden, waarbij men zich laat leiden door de PR-machine van Tesla. Het kan echter ook anders. Dat bewijst onder meer het oer-Hollandse bedrijf Holthausen uit Hoogezand. Zij sloopten de accu’s uit de Tesla en vervingen die door brandstofcellen en een waterstoftank. Resultaat: verdubbeling van de actieradius en een ‘laadtijd’ van enkele minuten. Holthausen heeft ook de eerste straatveger op waterstof gezet.

NOVE-lid Rijngas zet vorkheftrucks over op brandstofcellen in combinatie met waterstof. Waterstof kan een belangrijke rol spelen om overproductie van duurzame energie (bijvoorbeeld als het hard waait ’s nachts) om te zetten in houdbare energie die op een willekeurig tijdstip ingezet kan worden. Om de kip-ei-discussie te doorbreken is het dan wel van belang dat de sector gaat bewegen (lees investeren). En nee, niemand weet hoe de brandstofmix er precies uit gaat zien in 2030, maar de toekomst ligt wel deels in eigen hand.

Bovenstaande column is geschreven door Erik de Vries. Hij is voorzitter van NOVE, brancheorganisatie voor de zelfstandige brandstofhandel.