In een al jaren voortslepende juridische twist om een tankstation in de Groningse plaats Ten Boer heeft het Gerechtshof onlangs uitspraak gedaan. Hierbij krijgen zowel tankstation-ondernemer Kuiper als oliemaatschappij Gulf gedeeltelijk gelijk. Beide partijen sloten in het verleden een contract met elkaar. De ondernemer vindt dat hij door omstandigheden niet meer gebonden was aan de gemaakte afspraken, Gulf vond van wel.

De samenwerking begon toen Kuiper een stuk grond kon kopen in Ten Boer en daarbij een contract afsloot met de tankstationketen voor de bouw van een onbemande locatie aldaar. Hierbij werd afgesproken dat Gulf het station zou bouwen en daarna werd bekeken of die maatschappij of Kuiper zelf de exploitatie voor zijn rekening zou nemen.

Financiering

Na enkele jaren bleek dat de ondernemer de financiering voor de grondaankoop niet rond kreeg. Gulf wilde financieel bijspringen, maar beide partijen kwamen er in de onderhandelingen niet uit. Als gevolg daarvan besloot Kuiper om in zee te gaan met Halma Agro, dat momenteel een netwerk van acht tankstations uitbaat inclusief de locatie in Ten Boer.

Met hulp van het in Sint Annaparochie gevestigde bedrijf werd de grond alsnog aangekocht, waarna Halma het tankstation bouwde en in gebruik nam. Toen de bouw van de vestiging bijna was voltooid, meldde Gulf zich opnieuw bij Kuiper met de claim dat het zelf het tankstation had mogen bouwen en eventueel ook exploiteren.

De ondernemer zei toen dat hij zich niet meer gebonden achtte aan de afspraken met de tankstationketen, waarna Gulf een kort geding startte om de bouw stop te zetten. Tevens meende de maatschappij dat Kuiper wel degelijk gebonden was aan diverse verplichtingen uit het eerder gesloten contract en stapte ook om die reden naar de rechter.

Bouwstop

Inmiddels zijn diverse rechtszaken gevoerd, waarbij twee parallelle paden worden bewandeld. Eentje betreft de bouwstop, de andere betreft nakoming van contractuele verplichtingen. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden oordeelde recentelijk dat Gulf onvoldoende belang had bij een bouwstop, omdat ten tijde van het eerder al plaatsgevonden kort geding de bouw van het tankstation grotendeels was voltooid.

“De bouwwerkzaamheden waren al in een zodanig vergevorderd stadium dat ze nagenoeg waren voltooid, zodat een gebod tot staking van de werkzaamheden zonder zin was en niet tot het doel kon leiden dat door Gulf werd beoogd. Gulf heeft ook geen feiten en omstandigheden aangevoerd waaruit kan worden afgeleid dat na het (eerdere, red.) vonnis nog bouwwerkzaamheden van enige betekenis zijn uitgevoerd”, aldus de rechter. Een dwangsom van 250.000 euro verdween daarmee van tafel.

Onjuist

In de andere uitspraak trok de tankstationketen uit Harderwijk wél aan het langste eind. Het hof is van mening dat Kuiper onjuist redeneerde toen hij ervan uitging dat Gulf afstand deed van zijn rechten op het moment dat de maatschappij de gesprekken over de financiering van de grondaankoop beëindigde.

“Allereerst was in de overeenkomst niet het voorbehoud van financiering of verwerving van het perceel opgenomen.” Het Gerechtshof laat meewegen dat Gulf toen – onverplicht – heeft aangeboden het perceel van de gemeente Ten Boer aan te kopen. Dat voorstel is door Kuiper weliswaar afgewezen, maar daarmee zijn de verplichtingen uit de overeenkomst niet verdwenen, redeneert de rechter. De ondernemer had de grond wél aan Gulf beschikbaar moeten stellen na ontvangst van de bouwvergunning. Een dwangsom van 75.000 euro blijft daarmee overeind.

Hoe het net nu verder gaat, is nog niet duidelijk. Beide partijen waren nog niet in de gelegenheid om te reageren op de uitspraken. Het tankstation in Ten Boer is in ieder geval nog gewoon open. Dat de recente uitspraken daar iets aan veranderen, lijkt onwaarschijnlijk.

Tom van Gurp